Kiến trúc nhà hát

Dự án ban đầu: nhà hát Sông Hương được lên kế hoạch với mục đích là thiết chế văn hóa[Ghi chú 7] độc đáo phục vụ các hoạt động văn hóa nghệ thuật của khu vực miền Trung – Tây Nguyên, tạo ra các hoạt động âm nhạc sôi động, khắc phục được tình trạng trầm lắng của đời sống âm nhạc ở Huế. Thiết kế lắp đặt hệ thống thiết bị nâng hạ và hố nhạc[Ghi chú 8] trên sân khấu theo hướng hiện đại, hệ thống âm thanh ánh sáng hướng đạt chuẩn quốc tế, tiến hành mời các chuyên gia về âm thanh, ánh sáng trong và ngoài nước tư vấn.[27] Toàn bộ thiết kế kiến trúc của Học viện Âm nhạc Huế sắp xếp nhà hát Sông hương theo một không gian mở, trở thành điểm nhấn cho thành phố, trong đó nhà hát giữ vị trí chủ đạo của công trình. Tập hợp vật liệu xây dựng, ngói lợp, nội thất, màu sắc trang trí đều được nghiên cứu, bên ngoài nhà hát có sân khấu ngoài trời, sân vườn, cây cỏ, các bức tượng, phù điêu trang trí.[27]

Nhà hát Sông Hương có kiến trúc oval, phong cách hình elip, quy mô 1.000 chỗ ngồi (tầng một: 700 chỗ và tầng hai: 300 chỗ), trong đó, khu vực khán giả và sân khấu là không gian chủ đạo khẳng định đặc trưng của nhà hát chuyên nghiệp. Trong nội thất nhà hát chia làm ba tầng, hai tầng dưới là sân khấu, tầng ba là tầng thượng phối kết hơp; tầng một gồm phòng khán giả, sân khấu, sảnh, các phòng chức năng, phòng đặc biệt, phòng diễn viên, khách mời, phòng tổ chức hội nghị. Sàn và khu sân khấu chính cùng tường sau, đường di chuyển, lối đi cánh tầng được ốp, lát toàn bộ bằng gỗ.[28] Trần của nhà hát với những vòng tròn đồng tâm được ốp gỗ và thiết kế hệ thống chiếu sáng theo phong cách hiện đại, khán đài tầng trên được uốn cong nghệ thuật. Nhóm các bộ phận khác như tia nhìn, tiền đài, mặt tranh, đường đỏ sân khấu, thiên kiều, màn ngăn cháy, dàn thưa được kết nối đạt tiêu chuẩn.[Ghi chú 9]

Không gian bên ngoài: nhà hát Sông Hương có góc nhìn thẳng ra sông Hương bao phủ đối diện, tầm nhìn ngã ba sông, có sông An Cựu – dòng nhân tạo xuyên suốt bờ Nam xứ Huế bao bọc bên trái.[29] Công trình này được thiết kế phù hợp cảnh quan, kiến trúc xung quanh, lối đi bộ lát đá cùng nhiều cây xanh, hoa cỏ được trồng và chăm sóc.[30] Xung quanh nhà hát được kết hợp hạng mục khác như ca Huế trên sông, các dàn nhạc biểu diễn phục vụ khách tham quan du lịch, tổ chức các chương trình âm nhạc lớn với các ca sĩ ngôi sao,[31] phối cảnh vừa gần gũi thiên nhiên, vừa mang tính hiện đại, xứ Huế thời kỳ mới,[32] trước khi trở thành thành phố trung ương.[33] Bên cạnh đó, kiến trúc kết hợp nhà hát với dự án mới của trạm xe đạp thông minh và công trình phục vụ du lịch công cộng.[34]

Vai trò kết nối

Nhà hát Sông Hương không chỉ là nơi tổ chức các hoạt động của học viện, mà còn là thiết chế văn hóa phục vụ cho các hoạt động của Huế, khu vực miền Trung – Tây Nguyên và các hoạt động giao lưu biểu diễn nghệ thuật mang tầm quốc tế, kết nối. Ở nhà hát, các dàn nhạc giao hưởng hiện đại như piano, violon, violoncelle, guitare, thanh nhạc, clarinette, oboe, trompette, fagotte, flute; nhạc cụ dân tộc văn hóa như đàn tranh, bầu, nhị, nguyệt, tỳ bà, tam thập lục, sáo trúc đều được trang bị đầy đủ và thường xuyên biểu diễn. Bảo tồn âm nhạc Việt Nam, kết nối âm nhạc hiện đại, lấy nhà hát làm địa điểm giao lưu cho xứ Huế nói riêng, cả nước nói chung.[5]

Từ khi thành lập, Học viện Âm nhạc Huế xác định tập trung mô hình dân tộc nhạc học. Cùng với nhà hát Sông Hương, Bảo tàng Dân tộc nhạc học cũng sẽ được khởi công xây dựng để trưng bày, giới thiệu nhiều di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại ở miền Trung – Tây Nguyên. Bảo tàng, Viện Dân tộc nhạc học và nhà hát Sông Hương đóng vai trò tạo nên một không gian văn hóa độc đáo, để Học viện Âm nhạc Huế không chỉ là nơi phục vụ nghiên cứu, đào tạo mà còn là một điểm tham quan văn hóa, du lịch.[35]

Nhà hát Sông Hương đóng vai trò là vị trí đặc biệt nằm trên bờ ở ngã ba sông Hương và sông An Cựu, phía trước là Kinh thành Huế, nhà hát được thiết kế theo không gian mở, bốn phía giáp đường đảm bảo thoát nạn khi có sự cố, đồng thời người dân có thể tiếp cận để vui chơi xung quanh. Kiến trúc nhà hát được thiết kế theo hình móng ngựa, trở thành điểm nhấn của không gian đô thị Huế, phù hợp với cảnh quan thiên nhiên.[36] Nhà hát nằm trong khuôn viên Học viện Âm nhạc Huế, cạnh trụ sở Đại học Huế – đại học vùng trọng điểm quốc gia, ga Huế – ga chính Bắc Nam hơn 100 năm lịch sử.

Đối với tuyến đường đi bộ bờ Nam sông Hương, mạng lưới địa điểm hấp dẫn như được kết nối gồm: Trường Đại học Sư phạm, bến thuyền Tòa Khâm, cầu Trường Tiền, nhà trưng bày Điềm Phùng Thị, công viên Tứ Tượng, bảo tàng Văn hóa Huế, bảo tàng Thêu XQ, Trung tâm Nghệ thuật Lê Bá Đảng, Trung tâm Văn hóa Phật giáo Liễu Quán, công viên Lý Tự Trọng, Đài tưởng niệm chiến sĩ trận vong, Trường Trung học phổ thông Chuyên Quốc Học, Trường Trung học phổ thông Hai Bà Trưng, Bảo tàng Hồ Chí Minh và nhà hát Sông Hương.[37] Từ năm 2020, dự án nối dài tuyến đường đi bộ hai bờ sông Hương được triển khai, một chặng mới bắt đầu từ cầu Dã Viên với đích đến là dọc theo Kim Long, chùa Thiên Mụ.[38] Với vị trí khu vực Dã Viên – Bạch Hổ đối diện tuyến mới, nhà hát Sông Hương đóng vai trò là một địa điểm đóng góp tầm nhìn cho lối đi du lịch xứ Huế.[39]